Panseksualizm jest jedną z orientacji psychoseksualnych, o których słyszymy w ostatnim czasie coraz więcej. Jej niejasna definicja oraz pewne pozorne podobieństwa do biseksualizmu sprawiają jednak, że budzi ona pewne kontrowersje, również w środowiskach LGBT+. Czym dokładnie różni się panseksualizm a bi oraz kim właściwie jest panseksualista?
Panseksualizm a bi – na czym polega panseksualizm?
Przedrostek „pan” wywodzi się z języka starogreckiego i może być tłumaczony jako „wszystko” lub „każdy”. Szacuje się, że panseksualiści stanowią około 1% populacji, z czego dużą część stanowią osoby identyfikujące się jako transseksualne i niebinarne. Według popularnej definicji osoby panseksualne są całkowicie obojętne na płeć biologiczną i kulturową potencjalnego partnera. Na pociąg seksualny i emocjonalny panseksualisty nie ma więc wpływu płeć czy orientacja seksualna drugiej osoby.
Kolejną ważną cechą tej orientacji seksualnej, która w decydującym stopniu odróżnia panseksualizm a bi, jest pociąg do osób o tożsamości płciowej innej niż płeć biologiczna (nadana przy narodzinach). Osoby panseksualne czują pociąg nie tylko do kobiet i mężczyzn, ale również osób transseksualnych, niebinarnych i innych. Ze względu na specyfikę tej orientacji seksualnej większość osób panseksualnych odrzuca binarność płci.
Panseksualizm a pociąg seksualny
Osoby panseksualne często określane są jako całkowicie ślepe na płeć biologiczną i tożsamość płciową partnera. Postrzegają go po prostu jako człowieka, bez względu na płeć czy orientację psychoseksualną.
Osoby panseksualne odczuwają pociąg seksualny i romantyczny do:
- kobiet i mężczyzn,
- osób interpłciowych,
- osób transseksualnych,
- osób niebinarnych (agender, demigender i innych),
- osób o różnej orientacji seksualnej (w tym osób aseksualnych).
Przedmiotem pociągu seksualnego i emocjonalnego panseksualistów są więc wszystkie osoby dorosłe, a ich uczucia nie są w żaden sposób ograniczone. Niektóre osoby panseksualne donoszą, że ich pociąg seksualny wynika wyłączenie z osobowości partnera, a nie jego wyglądu. Inni z kolei tłumaczą, że zwracają uwagę na cechy wyglądu partnera, które są dla nich atrakcyjne, lecz nie wiążą ich z żadną z płci. W praktyce więc dla każdego panseksualisty atrakcyjność i popęd seksualny mogą wiązać się z czymś zupełnie innym.
Panseksualizm a bi – podobieństwa i różnice
Ze względu na specyfikę panseksualizmu i biseksualizmu, te dwie orientacje często bywają ze sobą mylone. Zdarza się też, że osoby panseksualne przez znaczna część życia uznają swoją orientację za biseksualną i na odwrót.
Najważniejszą różnicą pomiędzy biseksualizmem a panseksualizmem jest to, że osoby biseksualne odczuwają pociąg wyłącznie do kobiet i mężczyzn, którzy identyfikują się z płcią biologiczną. Popęd seksualny biseksualistów jest więc ograniczony i obejmuje wyłącznie dwie binarne płci. Z kolei w przypadku osób panseksualnych pociąg seksualny i emocjonalny jest znacznie szerszy i dodatkowo dotyczy m.in. transseksualistów i osób niebinarnych.
Ważną różnicą, która dzieli panseksualizm a bi, jest również sam światopogląd dotyczący płci. Biseksualiści zwykle zwracają dużą uwagę na płeć – zdarza się, że postrzegają jedną z płci za atrakcyjniejszą od drugiej, a ich stosunek do partnera zmienia się w zależności od tego, czy jest on kobietą, czy mężczyzną. Osoby panseksualne są „ślepe” na płeć i nie ma ona żadnego wpływu na ich pociąg seksualny.
Warto zauważyć, że wbrew tej definicji osoby biseksualne niekiedy mogą czuć pociąg do osób, które identyfikują się z inną płcią niż biologiczna. Orientacja psychoseksualna nie ma sztywnych ram i wciąż stanowi przedmiot intensywnych badań naukowych. W rzeczywistości każda osoba ma własne, indywidualne preferencje, które definiują jej pociąg seksualny i romantyczny.
Panseksualizm – kontrowersje
Ze względu na to, jak szerokie jest znaczenie panseksualizmu i pociąg seksualny z nim związany, niekiedy bywa on kojarzony z parafiliami, takimi jak pedofilia (pociąg seksualny do nieletnich) czy zoofilia (pociąg seksualny do zwierząt). Osoby panseksualne stanowczo jednak zaprzeczają jakiemukolwiek powiązaniu z parafiliami i uważają takie porównanie za niezwykle krzywdzące.
Pociąg seksualny panseksualistów, choć rzeczywiście szeroki, opiera się wyłącznie na konsensualnych relacjach, których podstawą jest obustronna zgoda. Pomimo niektórych negatywnych głosów panseksualizm nie ma więc nic wspólnego ze zboczeniami seksualnymi. Wszelkie odstępstwa od tej normy traktowane są nie jako cecha panseksualizmu, lecz przejaw parafilii.
Znane osoby panseksualne
Panseksualizm został spopularyzowany przez takie gwiazdy jak Lady Gaga czy Kristen Stewart, które dumnie mówią o swojej orientacji seksualnej. To właśnie dzięki ich deklaracjom wiele osób nauczyło się precyzyjnie określać swoją orientację i mówić o niej na głos, a panseksualizm stał się szeroko rozpoznawany na całym świecie.
Jedną z pierwszych gwiazd, które otwarcie mówiły o swoim panseksualizmie, była Miley Cyrus, która w 2015 roku ogłosiła światu swoją orientację seksualną. Co ciekawe, gwiazda później wielokrotnie wspominała o tym, że nie utożsamia się z żadną płcią. W jej przypadku panseksualizm wiąże się więc z niebinarnością, co jest uważane za dość powszechne wśród osób o tej orientacji seksualnej.
Zakończenie
Panseksualizm a bi, choć na pozór dość podobne, w rzeczywistości znacząco się od siebie różnią. Różnice te potrafią być jednak tak subtelne, że wiele osób na problem z precyzyjnym określeniem własnej orientacji seksualnej. Warto pamiętać o tym, aby na pierwszym miejscu zawsze stawiać swoje uczucia i potrzeby, zamiast zamykać się w sztywnych ramach konkretnej orientacji seksualnej.
mOOtic,pl -